Myiasis: controleer de schapen dagelijks

Myiasis of huidmaden ziekte is een veelvoorkomende aandoening bij schapen die groeivertraging en vacht- en huidbeschadigingen tot gevolg heeft. Aangetaste dieren hebben jeuk en pijn en bijten naar de aangetaste plekken. Myiasis wordt veroorzaakt door de maden van de vlieg Lucilia sericata (ook blauwgroene bromvlieg of groene vleesvlieg genoemd). De meeste problemen doen zich voor in juli en augustus, maar ook in april of mei kan het al ontstaan.
De ziekte verloopt snel. De vlieg legt eitjes in de wol. Binnen enkele uren tot dagen ontwikkelen deze zich tot maden. Deze dringen door de huid diep in het weefsel binnen. Meestal dringen de maden op het kruis door de huid, maar soms ook op andere plekken, zoals in de flanken. In het laatste geval vreten ze zich door de buikwand en is de afloop meestal dodelijk.
Doordat myiasis zo snel verloopt, kan het zelfs de meest ervaren schapenhouder gebeuren dat hij de eerste verschijnselen niet op tijd waarneemt. Dagelijkse controle is daarom noodzakelijk.

Waar moet de schapenhouder op letten?
Schapen die aangetast zijn door myiasis zijn zeer onrustig, kwispelen voortdurend met de staart, lopen trappelend door de wei en bijten vaak naar de aangetaste plek. Aangetaste schapen kunnen ook in het koppel worden ontdekt door de groene bromvliegen die op en rondom deze dieren aanwezig zijn. Bij langer aangetaste dieren is soms een donkere vochtafscheiding in de vacht te herkennen.

Preventieve maatregelen
Om myasis te voorkomen, kan preventief een aantal gerichte maatregelen worden genomen:

• scheren van schapen en lammeren (preventie 8 weken);
• verwondingen tijdig behandelen en in de gaten houden;
• voorkomen van vervuiling van het achterstel;
• schapen preventief behandelen.

Behandeling
Bij de aangetaste dieren moeten de maden worden verwijderd en gedood. Daarna moeten de schapen worden gewassen met foxim (Sebacil) of diazinon (Neocidol). Preventief kunt u ook alle dieren wassen of sproeien (landbouw- of rugspuit) met genoemde middelen. De bescherming van deze middelen ligt tussen de 4 tot 8 weken, afhankelijk van de behandeling, het middel en de weersomstandigheden. Tegenwoordig is er ook een middel in de handel dat een langere werking heeft: Clik. Het middel is vrij kostbaar maar bij goede toepassing werkt het 3 tot 4 maanden.
Ook na preventieve behandeling blijft controle noodzakelijk.